Objaw (symptoma) - zjawisko zachodzace w organizmie lub psychice człowieka, które jest wykorzystywane jako
oznaka wystepowania okreslonej choroby lub stanu patologicznego lub prawidłowego.
Objaw Abadiego
Rodzaje:
1. Skurcz m. dzwigacza powieki górnej w wolu z wytrzeszczem.
2. Zniesienie bolesnosci sciegna Achillesa przy ucisku wystepujace np. w wiadzie rdzenia.
Objaw adiadochokinezy Babinskiego
Niezdolnosc do wykonywania ruchów naprzemiennych konczynami (np. kolejne odwracanie i nawracenie dłoni).
Wystepowanie: uszkodzenia mózdzku.
Objaw Alajounine’a i Thurela
Niemoznosc chodzenia na pietach i opadanie stopy.
Wystepowanie: porazenie n. kulszowego.
Objaw Amosa
Chory unoszac sie z pozycji lezacej do siedzacej nie siada do kata 90 o , podpiera sie szeroko rozstawionymi i wysunietymi
do tyłu rekoma.
Wystepowanie: jeden z objawów oponowych, ch. Heinego i Medina.
Objaw Argylla Robertsona
Brak reakcji bezposredniej i konsensualnej zrenic na swiat³o, przy zachowanej reakcji na zbieznosc i nastawnosc.
Wystepowanie: wiad rdzenia.
Objaw Babinskiego
Zgiecie grzbietowe palucha połaczone z wachlarzowatym rozstawieniem pozostałych palców powstałe pod wpływem
draznienia podeszwowej powierzchni stopy.
Wystepowanie: uszkodzenie dróg piramidowych.
Objaw Balleta
Niedowład lub porazenie jednego lub kilku miesni okoruchowych.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw Barrego
Chory lezy na brzuchu, zgina sie mu biernie konczyny w stawach kolanowych pod katem prostym, po chwili konczyna
niedow³adna opada lub chory koryguje jej opadanie, przez co powstaja ruchy wahad³owe tej konczyny.
Wystepowanie: niedow³ad piramidowy.
Objaw Barttle’a
Krwiak podskórny ponad wyrostkiem sutkowatym.
Wystepowanie: złamania podstawy czaszki.
Objaw Beevora
Przesuwanie sie pepka ku górze przy zmianie pozycji z lezacej na siedzaca.
Wystepowanie: porazenie mm. dolnych brzucha.
Objaw Bella
Unoszenie gałki ocznej ku górze i na zewnatrz przy zamykaniu oczu.
Wystepowanie: porazenie n. twarzowego.
Objaw Bera
Nadmierne rogowacenie i przebarwienie skóry łokci i kolan (”brudne kolana i łokcie”).
Wystepowanie: niedoczynnosc tarczycy.
Objaw Bergera i Wartenberga
Os³abienie lub zniesienie wyczuwalnej dotykiem wibracji m. okreznego oka przy zaciskaniu powiek.
Wystepowanie: porazenie n. twarzowego.
1Objaw Blumberga
Ostry ból brzucha odczuwany w chwili nagvego zwolnienia ucisku powłok brzucha.
Wystepowanie: zapalenie otrzewnej.
Objaw Bostona
Nierównomierne z ruchem gałek ocznych przesuwanie sie powiek podczas patrzenia ku dołowi.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw Brama
Szerokie otwarcie szpar powiekowych podczas smiechu.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw Brandstaedtera
Charakterystyczna linia dna pecherza moczowego na zdjeciu z kontrastem.
Wystepowanie: wysiłkowe nietrzymanie moczu.
Objaw Brdlika
Niemoznosc dotkniecia głowa kolan w pozycji siedzacej.
Wystepowanie: choroba Heinego i Medina.
Objaw Hertoghe’a
Brak owłosienia 1/3 zewnetrznej łuku brwiowego.
Wystepowanie: niedoczynnosc tarczycy.
Objaw Chaddocka
Draznienie skóry w okolicy kostki zewnetrznej powoduje reakcje podobna jak w objawie Babinskiego.
Objaw Charcota
Uniesienie łuku brwiowego.
Wystepowanie: porazenie n. twarzowego.
Objaw Charcota, Mariego i Cardarelliego
Drzenie całego ciała (gł. dłonie).
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw Chełmonskiego
Bolesnosc na wstrzasanie watroby.
Wystepowanie: torebka włóknista watroby Glissona.
Objaw Chiraya
Niemoznosc ustania na palcach i opadanie na piete po stronie chorej.
Wystepowanie: porazenie tylnych mm. goleni w rwie kulszowej.
Objaw Chvostka
Skurcz mm. mimicznych po opukiwaniu policzka w miejscu przebiegu n. twarzowego (przed przewodem słuchowym
zewnetrznym).
Wystepowanie: tezyczka, w wieku poniemowlecym: chwiejnosc wegetatywna.
Objaw Courvoisiera
Powiekszenie pecherzyka zółciowego wskutek ucisku na przewody zółciowe przez guz trzustki.
Objaw Cullena
”Błekitny pepek” = krwiak pepka (haematophalus) - powstaje wskutek przeswiecania krwistej zawartosci jamy brzusznej.
Wystepowanie: krew w jamie brzusznej (np. peknieta ciaza pozamaciczna).
Objaw Dalrymple’a
Rozszerzenie szpary powiekowej wskutek przykurczu powieki górnej.
Wystepowanie: choroba Basedowa.
Objaw Enrotha
Obrzek powiek górnych (czasem takze dolnych).
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw fajkowy
Wydymanie jednego policzka przy wydechu po stronie porazenia. Umozliwia rozpoznanie strony porazenia u chorego
nieprzytomnego.
Objaw fantomu
Odczuwanie bólu i czucia w amputowanej czesci ciała.
Objaw firankowy
Opadniecie łuku podniebienno-gardłowego po stronie porazonej i zbaczanie jezyczka i tylnej sciany gardła w strone
zdrowa przy fonacji.
Wystepowanie: jednostronne porazenie n. IX i X.
Objaw Flataua
1. Karkowy - przy biernym pochyleniu głowy do przodu nastepuje rozszerzenie zrenic.
2. Erekcyjny - przy kilkakrotnym pochyleniu tułowia ku przodowi pojawia sie erekcja.
Wystepowanie: zwiekszone cisnienie sródczaszkowe, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Objaw Giocondy
Charakterystyczny wyraz twarzy (tzw. usmiech poprzeczny).
Wystepowanie: miastenia (pierwszy i najczestszy objaw).
Objaw Goldama
Ból powstajacy podczas wstrzasania okolicy ledzwiowej.
Wystepowanie: choroby nerek.
Objaw Graefego
Powieka górna nie nadaza za poruszajaca sie w dół gałka oczna.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy, wytrzeszcz.
Objaw Grasseta
Niemoznosc równoczesnego uniesienia obu konczyn dolnych podczas lezenia na wznak przy zachowanej zdolnosci do
unoszenia kazdej z konczyn oddzielnie, konczyna niedowładna opada w chwili podniesienia konczyny zdrowej.
Objaw Greya-Turnera
Krwawe podbiegniecie podbrzusza i okolicy ledzwiowej.
Objaw Grifforda
Trudnosc w wywinieciu powiek górnych.
Wystepowanie: choroba Basedowa, retrakcja powiek górnych pochodzenia miesniowego.
Objaw Hilla
Cisnienie na t. udowej wieksze od cisnienia na t. ramiennej.
Wystepowanie: niedomykalnosc zastawki aortalnej.
Objaw Hofmokla
Ucisk na powłoki brzuszne powoduje powstanie zagłebienia utrzymujacego sie przez pewien czas.
Wystepowanie: zaleganie kału.
Objaw Homansa
Ból łydki w czasie grzbietowego zginania stopy.
Wystepowanie: zakrzepica zył głebokich goleni.
Objaw Janewaya
Plamiste rumienie lub wybroczyny na dłoniach i podeszwach.
Wystepowanie: powolne zapalenie wsierdzia.
3Objaw Jellinka
Przebarwienie skóry powiek.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw Kehra
Ostry ból w lewym podzebrzu promieniujacy do lewego barku.
Wystepowanie: pekniecie sledziony.
Objaw Kniesa
Nierównomierne rozszerzenie zrenic w przycmionym swietle.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw Kochera
Gałka oczna nie nadaza za poruszajaca sie skokowo ku górze powieka górna podczas patrzenia ku górze.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw kucania
Skłonnosc do przybierania pozycji kucznej, zwykle w zwiazku z wysiłkiem i niedotlenieniem krwi krazacej.
Wystepowanie: tetralogia i pentalogia Fallota.
Objaw Lafory
Zaostrzenie rysów twarzy.
Wystepowanie: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Objaw Littena
Podczas wdechu powstaje w obrebie przestrzeni miedzyzebrowych (od VII w dół) poziome wgłebienie przesuwajace sie
ku dołowi, które przy wydechu wypełnia sie.
Wystepowanie: jednostronnie ujemny objaw - zmiany w jamie opłucnej (zrosty, wysiek, powietrze w jamie op³ucnej).
Objaw Loewiego
Szybkie, maksymalne rozszerzenie zrenicy po wkropleniu roztworu adrenaliny.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy.
Objaw Lusta
Nagłe odwiedzenie stopy w odpowiedzi na uderzenie w miejscu przebiegu n. strzałkowego powierzchniowego (ponizej
głowy strzałki).
Wystepowanie: tezyczka.
Objaw łokciowy
Uderzenie w n. łokciowy poza kłykciem wewnetrznym powoduje zgiecie w kierunku łokciowym palców 3,4 i 5.
Wystepowanie: tezyczka.
Objaw Maranona
Pokrzywka skóry szyi na poziomie tarczycy.
Wystepowanie: choroba Basedowa.
Objaw Mariego
Rzadkie mruganie.
Wystepowanie: choroba Parkinsona (jeden z wczesnych objawów).
Objaw Moebiusa
Zbaczanie gałki ocznej podczas patrzenia zbieznego.
Wystepowanie: choroba Basedowa.
Objaw Murphy’ego
Ucisk reka prawego podzebrza powoduje ból podczas wdechu, co zmusza chorego do p³ytkiego oddychania.
Wystepowanie: kamica zółciowa.
Objaw Musetta Rytmiczne kiwanie głowa.
Wystepowanie: niedomykalnosc zastawki aortalnej.
4Objaw opaskowy = objaw Rumpla i Leedego
Kilkunastominutowe ucisniecie ramienia opaska elastyczna powoduje powstanie wybroczyn na skórze ponizej ucisku
(co swiadczy o wzmozonej przepuszczalnosci naczyn włosowatych).
Objaw Pastii
Ciemne, wybroczynowe pasy w zgieciach ³okciowych i pachwinowych.
Wystepowanie: okres wysypkowy p³onicy.
Objaw Raynauda
Napadowe zbledniecie palców stóp, rak, płatków usznych i czubka nosa pod wp³ywem zimna lub emocji.
Wystepowanie: choroba Raynauda, kolagenozy.
Objaw Romberga
Utrata równowagi podczas stania ze złaczonymi stopami i z zamknietymi oczami.
Wystepowanie: wiad rdzenia, uszkodzenia mózdzku.
Objaw Rowsinga
Ból w prawym dolnym kwadrancie jamy brzusznej powstajacy przy uciskaniu lewego dolnego kwadrantu jamy brzusz-nej.
Wystepowanie: ostre zapalenie wyrostka robaczkowego.
Objaw Schultzego
Powstawanie dołka na jezyku w miejscu opukiwania go młoteczkiem.
Wystepowanie: tezyczka.
Objaw Skody
Odgłos opukowy bebenkowy ponad poziomem duzej ilosci płynu w jamie opłucnej lub ponad stłumieniem spowodowa-nym
pneumonicznym nacieczeniem płuca.
Objaw Stellwaga
Rzadkie i niepełne mruganie.
Wystepowanie: nadczynnosc tarczycy, choroba Parkinsona.
Objaw Stierlina
Brak wypełnienia srodkiem cieniujacym jelita.
Wystepowanie: choroba Lesniewskiego i Crohna, gruzlica.
Objaw sztywnosci karku
Opór pojawiajacy sie podczas biernego pochylania głowy ku przodowi. Przy znacznej sztywnosci moze dojsc do wygie-cia
głowy ku tyłowi (opisthotonus).
Wystepowanie: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Objaw Trendelenburga
Opadanie miednicy po stronie zdrowej przy obciazeniu konczyny chorej.
Wystepowanie: porazenie mm. odwodzacych, brak podparcia k. udowej w panewce.
Objaw triady Hutchinsona
Triada objawów wystepujacych w kile wrodzonej póznej:
1. zeby Hutchinsona
2. slepota zwiazana z zapaleniem miazszowym rogówki
3. g³uchota zwiazana ze zmianami zwyrodnieniowymi w uchu wewnetrznym
Objaw Trousseau
Ucisk peczka naczyniowo-nerwowego ramienia powoduje skurcz mm. przedramienia i dłoni (dłon układa sie w tzw.
”reke połoznika”).
Wystepowanie: tezyczka.
Objaw Weila i Edelmana
Podczas badania objawów Kerniga nastepuje zgiecie grzbietowe palucha.
5Wystepowanie: wzmozone cisnienie sródczaszkowe, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Objaw Yergasena
Bolesnosc okolicy bruzdy miedzyguzkowej ramienia w czasie wykonywania supinacji przeciwko oporowi zgietego w sta-wie
³okciowym przedramienia.
Wystepowanie: zapalenie pochewki m. dwugłowego.
Objawy Brudzinskiego
1. karkowy - bierne pochylenie głowy do przodu powoduje zgiecie konczyn dolnych w stawach biodrowych i kolanowych
2. policzkowy - ucisk na policzek ponizej k. jarzmowej powoduje uniesienie przedramion i ich zgiecie
3. łonowy - ucisk na spojenie łonowe powoduje zgiecie konczyn dolnych w stawach kolanowych i biodrowych
Wystepowanie: zwiekszone cisnienie sródczaszkowe, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Objawy oponowe Kerniga
1. górny - bierne pochylenie tułowia ku przodowi powoduje zgiecie konczyn dolnych w stawach biodrowych i kolano-wych
2. dolny - opór wystepujacy podczas biernego prostowania konczyn dolnych, uprzednio biernie zgietych w stawach
kolanowym i biodrowych
Wystepowanie: zapalenie opon mózgowo-rzdeniowych, zwiekszone cisnienie sródczaszkowe.