Rehabilitacja stawu skokowego: Skuteczne metody powrotu do sprawności po kontuzji

Maciej Piwowski
03.12.2024

Skręcenie stawu skokowego potoczenie nazywane jest skręceniem kostki. Kontuzja ta należy do bardzo często spotykanych, zwłaszcza u sportowców i osób aktywnych fizycznie. Do jej wystąpienia dochodzi zwykle w wyniku przeciążenia aparatu więzadłowego i torebki stawowej, z czym wiążą się znaczne ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu pacjenta. Kluczowy wpływ na powrót do pełnej sprawności i zmniejszenie ryzyka nawrotów urazu ma rehabilitacja, która musi być dobrze zaplanowana i zrealizowana.

Mechanizmy i anatomia urazu

Staw skokowy jest bardzo złożoną strukturą anatomiczną, na której stabilność wpływają liczne mięśnie, więzadła oraz torebka stawowa. Jego skręcenie zwykle następuje wskutek wykręcenia stopy do wewnątrz, co prowadzi do uszkodzenia przedniego więzadła skokowo-strzałkowego. Uraz często jest spowodowany niewłaściwym ułożeniem stopy, np. podczas lądowania po skoku czy biegu po nierównym terenie. Klasyfikacja skręceń odbywa się według trzech stopni. W I stopniu dochodzi do lekkiego naciągnięcia więzadeł i obrzęku, a w II stopniu następuje częściowe uszkodzenie tkanek i ograniczenie ruchomości. Stopień III wstępuje, gdy rozpoznawane jest całkowite zerwanie więzadeł i wyraźna niestabilność stawowa. Aby rehabilitacja po skręceniu kostki się powiodła, należy prawidłowo zakres uszkodzeń.  

Pierwsza pomoc i diagnostyka

Kluczowy wpływ na przebieg procesu terapeutycznego mają pierwsze godziny po odnotowanym urazie. W przypadku skręcenia kostki, niezbędne jest przede wszystkim zapewnienie odpowiedniej ochrony stawu. Pacjent powinien odpoczywać, a także zadbać o kompresję i schładzanie kończyny oraz utrzymywanie jej w pozycji uniesionej. W diagnostyce istotne znaczenie ma wykluczenie poważniejszych uszkodzeń, takich jak złamania czy przemieszczenia kości. Do precyzyjnego określenia zakresu kontuzji stosuje się badania fizykalne, a także metody obrazowe RTG i USG. Po wyeliminowaniu wszystkich przeciwwskazań, możliwe jest rozpoczęcie fizjoterapii pod kątem redukcji bólu i obrzęku oraz odbudowy funkcji stawu.  

Początkowe etapy rehabilitacji

W przypadku urazu takiego, jak skręcenie stawu skokowego fizjoterapia zwykle przebiega w kilku etapach. Każdy z nich koncentruje się na nieco innych celach terapeutycznych. W fazie początkowej, priorytet stanowi zminimalizowanie bólu i obrzęku. Rehabilitacja po skręceniu kostki powinna na tym etapie obejmować zabiegi manualne i terapię chłodzącą, a także delikatne ćwiczenia w odciążeniu. Dobrym rozwiązaniem jest też taping stabilizujący, który ma na celu ograniczenie niepożądanych ruchów oraz przyspieszenie procesu gojenia. Rehabilitacja skręconej kostki na kolejnym etapie skupia się a przywracaniu pełnego zakresu ruchu w stawie skokowym, a także poprawie czucia głębokiego. W odbudowie kontroli motorycznej pomocne są ćwiczenia proprioceptywne, np. przyjmowanie pozycji stojącej na niestabilnym podłożu. W ten sposób można też lepiej zapobiegać przyszłym urazom. Kluczowe znaczenie ma też wzmocnienie mięśni stabilizujących staw skokowy, co gwarantuje jego lepszą ochronę.

Zaawansowana rehabilitacja i profilaktyka

Na bardziej zaawansowanym etapie, rehabilitacja stawu skokowego  ma na celu przywrócenie jego pełnej funkcjonalności. Proces ten pozwala pacjentowi stopniowo powrócić do aktywności sprzed urazu. Niezbędny program leczenia może zaplanować gabinet Re-forma w Gdańsku. Kluczowe znaczenie ma kontrolowane wprowadzanie ćwiczeń dynamicznych, takich jak zmiany kierunku ruchu, skoki czy biegi. Należy też pamiętać o dostosowywaniu ich do indywidualnych możliwości pacjenta. W przypadku osób bardzo aktywnych fizycznie, program rehabilitacji często uwzględnia dodatkowe ćwiczenia sportowe. Kostka po skręceniu jest bardzo podatna na kolejne urazy, dlatego niezbędna jest również odpowiednia profilaktyka. Pacjent powinien regularnie wzmacniać mięśnie stabilizujące, a także ćwiczyć równowagę i korzystać z właściwie dobranego obuwia. Działania te mogą zmniejszyć ryzyko nawrotu kontuzji, a także długotrwale poprawić jakość życia.

Komunikat prasowy

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie