Świąd odbytu: co robić?

Świąd odbytu jest bardzo nieprzyjemną dolegliwością, która tylko z pozoru wydaje się być błaha. W rzeczywistości przypadłość ta może wskazywać na różne, w tym ciężkie choroby, dlatego nie należy jej bagatelizować. Z uporczywym świądem zawsze zgłaszamy się do lekarza pierwszego kontaktu, który na podstawie wywiadu z pacjentem i badania organoleptycznego określi dalszą ścieżkę leczenia.

Przyczyny świądu odbytu

Świąd odbytu, który pojawia się tylko od czasu do czasu i samoistnie ustępuje, może wskazywać na problemy z higieną. W takiej sytuacji zawsze zaczynamy od dokładnego przemywania okolic odbytu po skorzystaniu z toalety. Można w tym celu używać roztworu alkoholu lub płynu dezynfekującego z apteki.

Jeśli jednak przypadłość ma charakter przewlekły i się nasila, wówczas pacjent powinien zostać poddany szczegółowej diagnostyce, która pozwoli ustalić źródło problemu.

Uwaga

U niektórych osób świąd odbytu ma podłoże nerwowe, wynika np. ze stresu czy nerwicy. Wówczas konieczne jest podjęcie leczenia psychiatrycznego lub poddanie się psychoterapii.

Do przyczyn fizjologicznych świądu odbytu zaliczamy przede wszystkim:

• nadmierne spożycie niektórych produktów, w tym czekolady, żółtego sera, cytrusów, piwa, kawy, alkoholu, ostrych przypraw, gazowanych napojów czy mleka krowiego,
• niedobory witaminy A i D,
• przetokę odbytu,
• szczelinę odbytu,
• hemoroidy,
• zapalenie jelita grubego,
• choroby nowotworowe,
• wypadanie śluzówki odbytu,
• grzybicę,
• zapalenie skóry (reakcja alergiczna np. na kosmetyki myjące),
• cukrzycę,
• żółtaczkę,
• łuszczycę,
• dnę moczanową,
• chorobę pasożytniczą (np. owsicę),
• choroby układu krwiotwórczego (np. białaczka),
• choroby nerek,
• choroby wątroby.

Jak widać przyczyn swędzenia odbytu może być mnóstwo, dlatego tak trudno diagnozuje się źródło tego problemu.

Leczenie świądu odbytu

Nie leczymy samego objawu, ale chorobę, która go wywołała. Podstawą jest więc usunięcie źródła problemu. Jeśli świąd odbytu nie ma podłoża chorobowego, ale np. hormonalne czy nerwowe, stosuje się odpowiednio dobraną terapię.

U kobiet w okresie menopauzalnym, szczególnie często uskarżającym się na świąd odbytu, zaleca się m.in. zastępczą terapię hormonalną. U niektórych pacjentów dobre efekty przynosi stosowanie środków przeciwzapalnych działających miejscowo (maści, żele). W przypadku podłoża psychicznego wskazana jest wspomniana wcześniej psychoterapia wsparta lekami. W bardziej zaawansowanych przypadkach stosuje się natomiast ostrzykiwanie okolic odbytu alkoholem etylowym.