Kiedy orteza może zastąpić gips?

Skręcenie stawu skokowego, zwyrodnienia kręgosłupa, kontuzja kolana – to najczęstsze przypadki, w których zalecane jest stosowanie ortezy ortopedycznej. Niestety z przyczyn finansowych (limity NFZ) państwowe szpitale bardzo rzadko oferują pacjentom takie rozwiązanie, natomiast normą jest usztywnianie odcinka ciała przy pomocy gipsu. Większość pacjentów może wypożyczyć lub kupić ortezę we własnym zakresie. Czy warto? Z punktu widzenia komfortu – jak najbardziej!

Czym jest orteza?

Orteza to aparat ortopedyczny, który służy do stabilizacji stawu. Jej funkcja nie różni się więc od klasycznego gipsu. Ortezę stosuje się w sytuacji, gdy niezbędne jest unieruchomienie lub ograniczenie ruchów stawu w celu przyspieszenia rekonwalescencji po skręceniu czy innym urazie. Aparat zmniejsza obrzęk, minimalizuje ryzyko wystąpienia kolejnych urazów, odciąża stawy, mięśnie i więzadła.

W odróżnieniu od gipsu orteza jest znacznie wygodniejsza, ponieważ jest lżejsza, bardziej elastyczna i gwarantuje lepszy przepływ powietrza. Pacjenci nie uskarżają się zatem na typowe dla gipsu dolegliwości, jak: pocenie, swędzenie, podrażnienia skóry, wysypki i otarcia naskórka.

Właśnie dlatego w przypadkach skręceń i innych lżejszych urazów ortopedycznych zaleca się stosowanie ortezy, która jest po prostu bardziej komfortowa dla pacjenta i nie ogranicza go życiowo tak jak gips.

Rodzaje ortez

Ortezy dzielimy przede wszystkim na: sztywne, półelastyczne i elastyczne. Aparat dobiera się w zależności od rodzaju kontuzji oraz oczekiwań pacjenta. Na rynku są dostępne ortezy stosowane przy wielu urazach, w tym:

• Kołnierze ortopedyczne – jest to orteza odcinka szyjnego, która zapobiega uszkodzeniu kręgosłupa szyjnego oraz rdzenia kręgowego,
• Gorsety ortopedyczne – są wykorzystywane głównie do korekcji kręgosłupa przy skoliozie czy kifozie,
• Orteza odcinka lędźwiowo-krzyżowego – jest stosowana u osób chorujących na osteoporozę oraz zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego,
• Orteza dłoni – stosowana przy zespole cieśni nadgarstka,
• Orteza stawu skokowego – jest znacznie lepszym rozwiązaniem niż gips w przypadku skręcenia stawu (kostki) oraz zerwania ścięgna Achillesa,
• Orteza stawu kolanowego – zaleca się ją przy różnego rodzaju urazach w obrębie kolana, często stosują ją sportowcy chcący zabezpieczyć staw przed poważną kontuzją,
• Orteza stawu łokciowego – wykorzystuje się ją przy urazach typu łokieć tenisisty czy łokieć perkusisty,
• Orteza stawu barkowego – lekarze zalecają ją w przypadku przeciążenia ścięgien, naciągnięcia więzadeł oraz po operacjach stawu barkowego,
• Orteza stawu biodrowego – najczęściej stosowana po operacjach stawu biodrowego w celu stabilizacji.

Warto wybrać ortezę, gdy tylko jest taka możliwość

Trzeba podkreślić, że orteza nie zawsze jest alternatywą dla gipsu – nie będzie miała zastosowania w przypadku skomplikowanych złamań, gdy niezbędne jest idealne usztywnienie kończyny. Dlatego decyzję o wybraniu ortezy musi podjąć lekarz ortopeda, który także dobierze odpowiedni aparat i poinstruuje pacjenta, jak należy go zakładać.

Orteza ma wiele plusów. Przede wszystkim jest wygodniejsza, można ją stosować przy lżejszych urazach i jednocześnie nie musieć ograniczać aktywności fizycznej. To także świetne rozwiązanie dla osób, które nie mogą sobie pozwolić na długie zwolnienie lekarskie i chcą nadal chodzić do pracy np. po zerwaniu torebki stawowej. W ortezie szybciej wraca się do zdrowia, bo możliwe jest wcześniejsze rozpoczęcie rehabilitacji.