Zapalenie opłucnej – przyczyny, rozpoznanie, leczenie

Zapalenie opłucnej to bardzo poważna choroba, która najczęściej jest powikłaniem po infekcji lub zabiegu chirurgicznym. Wymaga ono natychmiastowego leczenia, w przeciwnym razie choroba będzie się szybko rozwijać i może nawet doprowadzić do śmierci pacjenta. Jakie są przyczyny zapalenia opłucnej? Jak rozpoznać i leczyć chorobę?

Częste powikłanie po gruźlicy, ale nie tylko 

Niedoleczona gruźlica bardzo często przechodzi w zapalenie opłucnej. Choroba może być także powikłaniem po zapaleniu płuc lub jedną z konsekwencji nowotworu płuc. Zdarza się również, że jest to efekt zabiegu chirurgicznego na klatce piersiowej.

W bardzo rzadkich przypadkach przyczyną choroby jest niewydolność innego niż płuca narządu wewnętrznego: serca, wątroby lub nerek. Zdarza się, że do zapalenia opłucnej dochodzi w wyniku zaburzeń endokrynologicznych, zapalenia trzustki czy problemów z przewodem pokarmowym. Czynnikiem ryzyka jest również uraz żeber czy klatki piersiowej.

Objawy zapalenia opłucnej

Choroba daje bardzo gwałtowne objawy. Początkowo pojawia się ostry ból w klatce piersiowej, szczególnie podczas nabierania głębokiego wdechu, kaszlenia, kichania, schylania się czy wykonywania ćwiczeń. Ból niemal całkowicie ustępuje w momencie wstrzymania oddechu i w pozycji leżącej na brzuchu.

Zapaleniu opłucnej mogą towarzyszyć inne dolegliwości, na czele z suchym kaszlem i gorączką. Wraz ze wzrostem poziomu płynu w jamie opłucnej ból się zmniejsza, ale wówczas pojawiają się duszności oraz płytki i przyspieszony oddech.

Konsekwencje choroby

Zbagatelizowanie wymienionych objawów będzie powodować rozwój choroby. W ostatnim stadium zapalenie opłucnej stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia pacjenta. Może wówczas dojść do zapalenia opłucnej z wysiękiem, co prowadzi do zwłóknienia klatki piersiowej i niewydolności oddechowej.

Czasami dochodzi również do przerostu tzw. serca płucnego, czyli mięśnia prawej komory serca. Pojawia się stan zapalany, który prowadzi do ropniaka opłucnej. Taka infekcja może wywołać ogólne zakażenie organizmu, czyli sepsę.

Diagnostyka i leczenie

Chorobę można potwierdzić na podstawie wyników badań krwi, a także zdjęcia RTG klatki piersiowej. Czasami lekarz zleca również badanie USG lub tomografię komputerową. W przypadku dalszych wątpliwości wykonuje się punkcję jamy opłucnej i bada płyn.

Leczenie polega na walce z chorobą, która wywołała zapalenie opłucnej. Jeśli stan jest zaawansowany i w jamie opłucnej zebrało się dużo płynu, należy go usuwać stosując drenaż i nakłucia. Pacjent musi również przechodzić rehabilitację, która skupia się na ćwiczeniach oddechowych i przyjmowaniu komfortowej pozycji leżącej.