Diagnostyka bólów brzucha

Antoni Kwapisz
21.05.2015

PERFORACJA W OBRĘBIE PRZEWODU POKARMOWEGO:

  • - nagły, przeszywający ból (kindżałowy)
  • - nudności, wymioty,
  • - narastający obraz wstrząsu,
  • - w wywiadzie często choroba wrzodowa, bóle jak w chorobie wrzodowej, leki uszkadzające błonę śluzową (sterydy, NLPZ)
  • - badanie przedmiotowe: obraz "ostrego brzucha", zanik stłumienia wątrobowego
  • - badanie RTG przeglądowe jamy brzusznej- powietrze pod przeponą.

BÓLE BRZUCHA W CHOROBIE WRZODOWEJ:

  • - lokalizacja- nadbrzusze, śródbrzusze
  • - wywiad: zależność bólów od posiłków, sezonowość i nawrotowość bólów
  • - badanie przedmiotowe- często bolesność punktowa
  • - badania dodatkowe- często prawidłowe 

RAK ŻOŁĄDKA:

  • - bóle- typowe dla choroby wrzodowej, nietypowe- gniecenie, palenie
  • - często brak łaknienia, chudnięcie
  • - badania przedmiotowe: opór w nadbrzuszu, powiększenie wątroby, węzeł nadobojczykowy po stronie lewej
  • - konieczne badanie endoskopowe, RTG, USG

OSTRE ZAPALENIE TRZUSTKI:

  • - najczęściej: żółciowe, alkoholowe
  • - objawy: silny ból w nadbrzuszu promieniujący pod lewą łopatkę, nudności, wymioty, narastający obraz wstrząsu,
  • - badania przedmiotowe- bolesność całego nadbrzusza
  • - badania laboratoryjne- Wzrost amylazemii, amylazurii, wzrost lipazy w surowicy
  • - w RTG przeglądowym- "pętla na straży"

PRZEWLEKŁE  BÓLE TRZUSTKOWE:

  • - rak trzustki, przewlekłe zapalenie
  • - ból głęboko w nadbrzuszu, stały lub o zmiennym nasileniu, promieniujący do lewego podżebrza, pleców, klatki piersiowej, lewego barku, często nasilenie po alkoholu, nasilenie bólu zmniejsza się w pozycji zgiętej, z nogami uciskającymi brzuch
  • - chudnięcie, narastające wyniszczenie
  • - często biegunki, żółtaczka,
  • - badanie przedmiotowe często negatywne,
  • - badania dodatkowe- mierny wzrost amylazy, lipazy
  • - badania: USG, ERCP, TK

OSTRE ZAPALENIE PĘCHERZYKA ŻÓŁCIOWEGO:

  • - najczęściej na tle kamiczym
  • - ostry ból w prawym podżebrzu, często związek z błędem dietetycznym, często wywiad kamiczy
  • - badanie przedmiotowe: objaw Murphy'ego(+), objaw Chełmońskiego(+), objawy otrzewnowe
  • - bad. laboratoryjne- wzrost OB i leukocytozy, wzrost bilirubiny i aminotransferaz (nie zawsze)
  • - RTG przeglądowe j. brzusznej, USG

KAMICA PRZEWODOWA:

  • - objawy- triada Charcot (ból, żółtaczka, gorączka)
  • - wywiad- kamica pęcherzykowa, często stan po cholecystektomii
  • - badania laboratoryjne: wzrost bilirubiny, wzrost aminotransferaz (600-700 IU/l), wzrost FALK
  • - RTG przeglądowe jamy brzusznej, USG jamy brzusznej, ERCP

INNE PRZYCZYNY BÓLÓW W PRAWYM PODŻEBRZU:

   1. Ostre zapalenie wątroby wirusowe:

  • - w wywiadzie kontakt z wirusem,
  • - objawy pseudogrypowe, dyspeptyczne,
  • - wzrost aminotransferaz

   2. Uszkodzenie wątroby polekowe lub poalkoholowe.
   3. Wątroba w niewydolności krążenia:

  • - inne cechy niewydolności krążenia,
  • - w USG poszerzenie żył wątrobowych.

   4. Ostry zespół Budd- Chiari

  • - przyczyny: guzy, wady naczyniowe, doustne środki antykoncepcyjne, poligloblobulia
  • - ból brzucha, narastanie wodobrzusza
  • - nagły wzrost aminotransferaz,
  • - narastająca niewydolność wątroby,
  • - w USG zamknięcie żył wątrobowych,
  • - rozstrzyga badanie naczyniowe


   5. Guzy wątroby pierwotne i przerzutowe:

  • - wątroba duża, twarda, nierówna
  • - wzrost FALK i wzrost GGTP często przy niskiej bilirubinie
  • - objawy ogólne choroby nowotworowej.

   6. Kolka nerkowa prawostronna
   7. Zapalenie opłucnej prawostronne
   8. Zapalenie wyrostka robaczkowego
   9. Zapalenie jajników.

BÓLE POCHODZENIA JELITOWEGO:

  1. niedrożność mechaniczna i porażenna
  2. colonopathia spastica- zmienna lokalizacja bólów, często zmiana nasilenia bólów po defekacji, zaparcia lub biegunki, wzdęcia, nudności, przelewania, kruczenia, wlew kontrastowy i bad. kolonoskopowe wykluczają organiczną przyczynę bólów.
  3. colitis ulcerosa
  4. choroba Leśniowskiego- Crohna
  5. zakaźne choroby jelit
  6. colitis ischemica
  7. rak jelita

ZATOR I ZAWAŁ KREZKI:

  • - nagły, ostry ból, często w okolicy pępka,
  • - mogą być wymioty i biegunka,
  • - narastający obraz wstrząsu
  • - brzuch miękki, obrona mięśniowa (-)
  • - czasem w badaniu per rectum krwisty lub smolisty stolec
  • - RTG przeglądowy- niecharakterystyczny obraz, może być niedrożność
  • - rozpoznanie ustala się po wykluczeniu innych przyczyn bólu, rozbieżność między stanem chorego a wynikami badań , często wywiad kardiologiczny, często objawy miażdżycy innych naczyń. !O rozpoznaniu decyduje badanie naczyniowe.

OSTRA PORFIRIA:

  • - ostre, napadowe bóle brzucha,
  • - częściej kobiety,
  • - częste zaostrzenie w czasie miesiączki,
  • - mocz koloru czerwonego wina,
  • - tachykardia,
  • - niedowłady wiotkie
  • - w moczu wysoki poziom porfiryn

OŁOWICA:

  • - wywiad- kontakt z ołowiem, kolka ołowicza- bóle brzucha napadowe, rozlane
  • - wzrost napięcia mięśni brzucha,
  • - często przebyte laparotomie,
  • - atak kolki często po alkoholu lub wskutek współistniejącego zakażenia
  • - inne objawy ołowicy: encefalopatia, polineuropatia, bladość powłok, niedokrwistość, nakrapianie zasadochłonne erytrocytów.

TĘTNIAK AORTY BRZUSZNEJ:

  • - bóle brzucha promieniujące do pleców
  • - w wypadku rozwarstwienia- ból ma zmienną lokalizację
  • - palpacyjnie- tętniący guz na lewo od kręgosłupa
  • - RTG przeglądowe jamy brzusznej, USG jamy brzusznej

ANGINA BRZUSZNA:

  • - bóle brzucha po posiłkach,
  • - często utrata masy ciała,
  • - rozpoznanie- po wykluczeniu innych przyczyn, badanie naczyniowe

INNE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA:

  • - bóle mające związek z układem moczowym,
  • - kwasica cukrzycowa,
  • - zaburzenia gospodarki wodno- elektrolitowej,
  • - zawał śledziony,
  • - uraz brzucha,
  • - zawał serca,
  • - zapalenie osierdzia, mięśnia sercowego,
  • - zapalenie opłucnej,
  • - neuralgie,
  • - bóle z miednicy małej,
  • - ostra niedoczynność kory nadnerczy,
  • - phaeochromocytoma,
  • - choroby pasożytnicze.
Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie